و داع با ارژنِ پریشان
ارژن و پریشان ذخیرگاه
زیستکره با دو تالاب بین المللی در آستانه تخریب های بنیادی
دنباله مطلب
تنوع جانوری
:
پرندگان:
تاکنون بالغ بر 263 گونه پرنده در این منطقه شناسايي شده است. این آمار
مدتهاست که در بروشور های سازمان حفاظت محیط زیست آورده می شود و اطلاعات جدید
تری به آن اضافه نمی شود ؟! هرگز آمار سالانه از جمعیت پرندگان مهاجر دو
تالاب داده نشده است.
گونه
هایی که در این منطقه تا کنون دیده شده و در منابع سازمان حفاظت محیط زیست از
آنها نام برده شده است عبارتند از :
پلیکان
پاخاکستری- پلیکان سفید - اردک مرمری- اردک سرسفید - چنگر معمولی- غاز پیشانی
سفید- درنا معمولی- کفچه نوک - غاز خاکستری- پاشلک بزرگ- عقاب دریایی دم سفید
- اگرت بزرگ – کشیم بزرگ- حواصیل شب- اگرت کوچک- گیلار- سرسبز- فیلوش - اردک
بلوطی- اکراس سیاه- سسک– فلامينگو- کاکایی سر سیاه – گیلانشاه بال سفید- خروس
کولی دم سفید – بالابان – یلوه آبی – یلوه خالدار- طاووسک- سلیم کوهی- پاشلک
بزرگ- عقاب شاهی– عقاب تالابی- بوتیمار شب-کشیم کوچک- حواصیل ارغوانی-
گاوچرانک- حواصیل زرد - سرسبز - دراج- ماهی خورکسینه سفید- ماهی خورک ابلق –
سسک- کبک
دیگر
جانوران : قوچ و میش – بز و پازن – آهو – خدنگ – خرس قهوه ای – گرگ – گراز –
پلنگ– تیرمار – مار جعفری – مارشاخدار ایرانی –گوزن زرد ایرانی .
در کتاب
های تاریخی آمده است که این منطقه زیستگاه شیر پارسی (شیر یال کوتاه و قوی جثه)
بوده است که گفته شده تا 60-70 سال پیش نیز دیده شده است .
با چشم
انداز تیره ای که احداث راه جدید ارژن – کازرون ایجاد کرده به یقین جاده ای
پرترافیک خواهد بود که امنیت حیات وحش این منطقه را بر هم خواهد زد و نیز
توسعه های جانبی که اتفاق خواهد افتاد نه تنها بر پروژه آرمانی احیاء زیستگاه
شیر پارسی در این منطقه خط بطلان کشیده می شود بلکه گونه های موجود نیز به خطر
نابودی تهدید می شوند . نمونه چنین تراژدی را می توان در ذخیره گاه زیستکره
گلستان و پارک های ملی خجیر و سرخه حصار تهران و ... مشاهده کرد .
اما در
میانه این ذخیرگاه زیستکره دو نگین آبی از دیر باز جلوه بی نظیری داشته اند که
عبارتند از. تالاب های ارژن و پریشان . این دو تالاب به علت داشتن معیار های
1-2-3-4-5-6 در سال 1355 به عنوان تالاب های با اهمیت بین المللی در کنوانسیون
رامسر ثبت شده اند .
2- تالاب بین
المللی ارژن
مختصات جغرافیایی : 51 درجه و 59 دقیقه طول شرقی و 29 درجه و 37 دقیقه عرض
شمالی
مساحت :
مساحت در بیشترین وسعت 2200 هکتار است که بر حسب فصول سال و نیز توالی
خشک سالی و ترسالی کاملاً متغیر است که گاه به کمتر از 50 هکتار نیز می رسد .
بعلاوه با توجه به زلزله خیز بودن، ریسک ایجاد شکاف ( کوچک و بزرگ ) در منطقه
بالا است .
در
17 اردیبهشت 1378 زلزله ای به قدرت 8/6 ریشتر بخش هایی از شهرستان
کازرون ( جره – بالاده و کوهمره ) را لرزاند این زلزله در کفه
تالابی ارژن شکاف هایی را ایجاد کرد
( منطقه زرنو – کلوک و ...)
این شکاف ها بخشی از آب تالاب
ارژن را در خود فرو برد و موجب تلف شدن 200 تا 300 تن ماهی شد. بخش زیادی از
ماهی های تلف شده مربوط به پروژه پرورش ماهی شیلات بود که در سال های 1372-1373
مبادرت به احداث ایستگاه پرورش ماهی در کنار این تالاب بین المللی کرده بود .
این تجربه باید درس تلخی به مداخله گران طبیعت داده باشد .
شایان ذکر
است این زلزله به 120 روستا خسارت وارد کرد که بنا بر آمار ستاد حوادث غیر
مترقبه حدود 4528 پرونده جهت خسارت دیدگان تشکیل شد و روستا هایی نیز جابجا
شدند .
ارتفاع از سطح دریا :
2015 متر از سطح دریا . بنا براین تالاب ارژن را می توان یکی از تالاب های
بلند فلات مرکزی ایران دانست
عمق :
حداکثر عمق تالاب در مواقع پر آبی در برخی بخش ها به 5 متر هم می رسد .
گیاهان تالاب ارژن : تالاب ارژن تالابی است " هو پرور " که اطراف آن را
گیاهان انبوه و متراکم نی ، لویی و در سال های پر باران جگن می پوشاند . پوشش
گیاهی کوهپایه های اطراف تالاب نیز عموماً بلوط می باشد.
دیده ها و
شنیده های ما از تالاب ارژن :
ما بر حسب
آنچه که در تصاویر ماهواره ای مشاهده کرده بودیم ، انتظار تالابی با مساحت آبی
بسیار زیادی را داشتیم ولی با کفه تالابی بسیار فراخ بدون آب روبروشدیم به
رنگ های قهوه ای روشن ، تیره و در برخی قسمت ها خاکستری . بعلاوه ماندابهایی
گسسته از هم با اشکال متنوع و انعکاس سایه روشن های ارتفاعات اطراف آن با تلا
لؤ رنگ های آبی آسمانی ، سبز ، زرد و کرم روشن جلوه ای شگفت انگیز داده بود.
این اشکال متنوع برخی چند ضلعی برخی دیگر شبیه پیچ و خم های یک رودخانه( مآندر
های رودخانه ) و اشکالی دیگر بودند . این آب های مانده عمقی بیش از یک متر و
شايد گودتر داشتند و تداوم ماندگاری آب در آنها بعد از یک تابستان گرم و
پاییز کم باران ، مشخص بود که این مناطق را می توان گود ترین قسمت های کفه
تالابی ارژن دانست . اینجا بود که زیبایی محیط تالابی فصلی به خوبی حس می شد.
اراضی مسطح اطراف این آب ها برخی حالت باتلاقی داشت ولی در برخی دیگر از قسمت
ها زمین کاملاً خشک و سفت بود .
تالاب
بین المللی ارژن -
عکس
:
نسرین دخت خطیبی
بهمن 86
IRAN Arjan International Wetland
IRAN International Wetland
-Arjan
تالاب
بین المللی ارژن -
عکس
:
طیبه موسوی بهمن
86
IRAN International Wetland-Arjan
تالاب
بین المللی ارژن -
عکس
:
طیبه موسوی بهمن
86
تالاب
بین المللی ارژن -
عکس
:
طیبه موسوی بهمن
86
IRAN Arjan International Wetland
IRAN International Wetland
-Arjan
تالاب
بین المللی ارژن -
عکس
: نسرین دخت خطیبی بهمن 86
IRAN International Wetland
- Arjan
تالاب
بین المللی ارژن -
عکس
:
نسرین دخت خطیبی
بهمن 86
تالاب
بین المللی ارژن -
عکس
:
نسرین دخت خطیبی
بهمن 86
IRAN International Wetland-Arjan
-
پوشش گیاهی:
پوشش گیاهی دامنه
ارتفاعات مشرف به تالاب را بیشتر درختان بلوط و بادام کوهی تشکیل
می داد . گفته می شد که در فصل بهار گیاهان یک ساله و چند ساله به شکل
بوته با گلهای بسیار رنگارنگ خود ، زیبایی خارق العاده ای به محیط می بخشند
. برخی از این گیاهان، گیاهان دارویی بسیار با ارزشی هستند که اکثر
عشایر با آن ها آشنا می باشند . می توان این گیاهان دارویی ارژن را در عطاری های
بازار سنتی کازرون ، شیراز ، بوشهر و حتی آبادان پیدا کرد .
-
حیات وحش :
پرندگان مشاهده
شده در این تالاب به نسبت تالاب پریشان بسیار اندک بودند .(
البته شاید زمانی که مابه آنجا رفتیم زمان مناسبی نبوده. )
تعدادی حواصیل ، کاکایی مشاهده کردیم و چند شاهین بر فراز
ارتفاعات مشرف به تالاب . همچنین تعداد بسیار زیادی زاغ . در بخش خشک شده
تالاب مقدار زیادی تیغ جوجه تیغی مشاهده می شد .
تالاب بین المللی ارژن
- حواصیل
- عکس :
مینا محبوبی بهمن 86
IRAN Arjan International Wetland
تالاب
بین المللی ارژن -
شاهین بر فراز ارتفاعات
اطراف تالاب ارژن - عکس :
طیبه موسوی بهن
86
IRAN Arjan International Wetland
-
شکار گراز:
به گفته اهالی در
این محوطه گراز و کفتار بسیار زیاد است که عموماً شکارچیان شب ها به
این منطقه آمده و گراز ( خوک وحشی ) شکار می کنند و به صاحبان گاوداری ها و
مرغداری ها و یا مراکز دیگری که دارای سگ های نگهبان هستند می دهند .
-
ساکنین فصلی تالاب بین المللی ارژن:
تالاب ارژن محل اتراق چهار طایفه عشایری با حدود 160 خانوار است . بخش
وسیعی از کفه خشک و نیمه خشک تالاب گواه چرایی وسیع در این تالاب بود.نشانه
این مطلب گیاهان خورده شده و یا سر کن شده و وجود انبوه فضولات چهار پایان
بود . گفته شد که این چهار طایفه عشایری از اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد
از کازرون و از نزدیک تالاب پریشان این منطقه را به عنوان ییلاق انتخاب
کرده و به آن کوچ می کنند . هر طایفه محل سکونت ویژه خود را
دارد . این عشایر تا آخر آبان ماه در تالاب ارژن می مانند .
با مشاهده
آثار گیاهان خورده شده و چرای وسیع دام در تالاب ارژن این سئوال پیش آمد که
سازمان حفاظت محیط زیست تدابیر لازم را برای حفاظت از گونه های گیاهی این تالاب
بین المللی در نظر نگرفته است .
تالاب
بین المللی ارژن -
یکی از
مناطق اتراق عشایر در کنار تالاب ارژن عکس
:
نسرین دخت خطیبی
بهمن 86
IRAN Arjan International Wetland
4از
10
ادامه
اين صفحه را براي دوست خود بفرستيد
