|
نسخه قابل چاپ
مقاله
کوچک کردن پيامد هاي فاجعه بم،
بزرگ تر شدن پيامد هاي زلزله هاي بعدي
مهين سروري
در
طول دوازده سال گذشته زلزله رودبار و منجيل را بفراموشي سپرديم و در پي
اندوختن تجربه براي مقابله با اين سانحة طبيعي برنيامديم . تکرار همان
ندانم کاري و فقدان مديريت صحيح ، سنگيني مصيبت تلفات عظيم زلزله بم
را سنگين تر نمود . در سرزمين زلزله خيزي چون ايران ، سرسري به سانحة
زلزله و مسائل مرگبارش نگريستن و باري بهر جهت از کنار آن گذشتن ، بکام
مرگ فرستادن بسياري از هموطنان را در پي خواهد داشت .
در
سال نو با انگيزة نسپردن چنين حادثة مرگباري بدست فراموشي و در راه انجام
وظيفه يک سازمان غير دولتي پي آمد هاي مرگبار و اسف انگيز آن زلزله و نيز
مشکلا ت موجود بر سر يافتن راه هاي مقابله با آنرا به مرور پي گيري مي
نماييم .
شايد با شناخت ابعاد فاجعه بم و اين که
هنگام بروز فاجعه
چه اقداماتي انجام شد و
چه مي بايست انجام شود و آگاه نمودن افراد ، از حجم فاجعه زلزله بعدي که
ممکن است هر آن در يکي از شهرها و روستا هاي ايران روي دهد بکاهيم .
اين راهي است که به عنوان يک وظيفه ملي بايد پس از دو
زلزله اسفناک رود بار و بم در پيش گرفت و گرنه تعداد تلفات بم از حدود 40
هزار نفر ناگهاني ، بدون هيچ توضيحي به 20 هزار نفر تقليل مي يابد و به تدريج
از حجم فاجعه کاسته مي شود و مسائل مصيب زدگان در لفاف جملاتي زيبا چون
" شهر بم زندگاني نويني را از سرمي گيرد " بر صفحات روز نامه ها ، کانال
هاي تلويزيوني هر ازگاهي چند نقش مي بندد و اصل موضوع به صور ت يک
مسئله پيش پاافتاده حل شده وانمود مي گردد و در نهايت فراموش مي
شود و حال صد روز پس از زلزله بم بد نيست نگاهي به اقدامات انجام شده و
آنچه که اکنون در بم مي گذرد بيافکنيم تا شايد جواب آنچه که مي بايست
انجام مي شد را بيابيم
در حال
حاضر نگاه خود را متوجه کارنامه صد روزه مسئولان دولتي و اجرايي و نظارتي
مي نماييم . روزنامه شرق در تاريخ 30/1/83 در مقاله اي تحت عنوان " حلقه
مفقوده " اقدامات دولت را در مورد اختصاص بودجه به منظور کمک به زلزله
زدگان و چگونگي طرح هاي اجرايي چنين کمک رساني را به طور مستند باذکر
لوايح و مصوبات دولتي شرح داده است :
o
در سال 82 بلافاصله پس از زلزله ، دولت معادل 5000
ميليارد ريال از بخش هاي مختلف بودجه رابراي کمک به زلزله زدگان اختصاص
داد.
o
در بودجه سال 83 نيز 2000 ميليارد ريال به طور صد در صدد
و 450 ميليون دلار از سرجمع اعتبارات ارزي براي اجراي طرح هاي مشخص
زلزله بم پيش بيني شد .
o
بند 2 تصويبنامه مورخ 7/11/82 ، پس از مشخص نمودن اعضاء
ستاد راهبري بم ، تصميمات اين ستاد را در حکم تصميمات رئيس جمهور و هيئت
وزيران شناخته و لازم الاتباع ميداند و در بند 3 ، اين ستاد را مکلف بر
نظارت بر منابع طرح ريزي بم مي نمايد و در تبصره ذيل بند 3 ستاد را مکلف
نظارت عاليه برحسن عمليات بازسازي بم از سوي وزارت مسکن و شهرسازي
قرار مي دهد .
o
در چندين مورد از تصويبنامه هاي ديماه 82 هيئت وزيران ،
بر اعلام گزارش عملکرد اقدامات انجام شده در زمان هاي مشخص تآکيد شده
است . بطور مثال بند د تصويبنامة مورخ 22/10/82 سازمان مديريت و
برنامه ريزي را مکلف نموده که حداکثر ظرف مدت دو ماه از تاريخ ابلاغ ،
علل تخريب ساختمان هاي دولتي و عمومي را به دستگاه هاي اجرائي ذيربط
اعلام نمايد و در ادامه همين سازمان را موظف نموده که ظرف چهار ماه از
تاريخ ابلاغ نسبت به معرفي افرادي که در انجام وظايف کوتاهي کرده اند چه
از دستگاه هاي دولتي و چه از مشاوران و پيمانکاران اقدام نموده و به رئيس
جمهور گزارش نمايند .
تا بحال هيچ گزارش خاصي در بارة زلزله بم چه در مورد علل تخريب ساختمان
هاي دولتي و چه در مورد معرفي افراد ذکر شده در بالا به مردم داده نشده
است .
ستاد راهبري و وزارت مسکن و شهرسازي از عملکرد نظارتي خود بر طرح جامع
شهر بم ، مطالعات مقدماتي مربوط به آن ، نحوة انتخاب مشاوران و معماران
شهرساز نيز گزارشي نداده است و توجه به مصاحبه هاي مقامات مسئول با
مطبوعات به ويژه سيماي جمهوري اسلامي مشخص مينمايد اين مقامات به مفاد و
متن تصويب نامه ها توجهي ندارند . به طور مثال :
در گفتگوي فرمانداري بم با خبرنگار ايسنا در تاريخ 19/12/82 ذکر گرديده
که کار اسکان موقت زلزله زدگان تا 15/1/83 به انجام مي رسد و نيز همان
خبر در 14/1/83 در اخبار ساعت 21 سيماي جمهوري اسلامي به نقل از فرماندار
بم تکرار مي شود . مقايسه اين اظهارات با آنچه که در واقع در 15/1/83 در
مورد اسکان زلزله زدگان بم ديده مي شود ،تناقض بسيار دارد.
با
نگاهي به وسعت گستردگي کمک هاي مردم داخل کشور و گستردگي کمک سازمان ها و
دولت هاي خارجي و نيز بودجه تصويب شده دولت براي زلزله زدگان بم بايد
مسئولان نظارتي و اجرائي اعلام نمايند که با اين بودجه کلان داخلي و
خارجي چه کرده اند و پاسخگوي سئولات مردم بم و شهروندان کشور به وجود
مغايرت هاي فاحش بين آنچه که در رسانه هاي عمومي اعلام مي شود و آنچه که
دربم انجام شد و در حال انجام است ، باشند.صورت کمک هاي خارجي به زلزله
زدگان بم به نقل از روز نامه ياس نو مورخ 8/10/82 به قرار زير است :
-
اتحاديه اروپا 3/2 ميليون يورو يا 9/2 ميليون دلار
-
- صليب سرخ بين الملل 6 ميليون يورو
-
اسپانيا معادل 300 هزار دلار دستگاه تصفيه آب
-
سوئد معادل 385 هزار دلار چادر و پتو
-
آلمان 500 هزار يورو
سازمان
ملل که مسئول هماهنگ سازي کمک هاي کشورها نمودن کمک کشور ها و سازمان
هاي داوطلب به زلزله زدگان بم مي باشد، اعلام کردکه بيست و يک کشور و
سازمان هاي بين المللي به ايران کمک و نيرو اعزام کرده اند . اين کمک ها
شامل افراد کمک رساني و گروه متخصص ، چادر ، دارو ، مواد غذايي ،
بيمارستان صحرايي ، تدارکات پزشکي ، دستگاه هاي تصفيه آب و سگ هاي ردياب
بوده است .
به نقل
از روزنامه ياس نو مورخ 10/10/82 عربستان سعودي کمکي معادل 400 ميليون
دلار و شش کشور شوراي همکاري خليج فارس کمکي معادل 580 ميليون دلار جهت
باز سازي مناطق زلزله زده بم اعلام کرده اند .
ارقام
کمک هاي خارجي همان طور که از تاريخ روزنامه ها پيداست مربوط به 10 تا 8
روز پس از وقوع زلزله مي باشد که تبعاٌ نمي تواند صورت کامل و درستي از
اين کمک ها باشد . با توجه به گستردگي کمک سازمان ها و دولت هاي خارجي و
نيز بودجة تصويب شدة زلزله زدگان بم و کمک هاي سخاوتمندانه گزارش نشده
مردم ، بهتر است مسئولين نظارتي و اجرايي نحوة استفاده و کاربرد اين
بودجه کلان داخلي و خارجي را اعلام نمايند و پاسخگوي سئوالات مردم بم و
شهروندان کشور به وجود مغايرت هاي فاحش بين آنچه که در رسانه هاي عمومي
عنوان مي شود و آنچه که در بم انجام شده و در حال انجام ، است باشند زيرا
آگاهي مردم قضاوت عادلانة آنها را در پي خواهد داشت .
صفحه اصلی
|
