مواد شیمیایی سمی خطرناک در
لپ تاپ ها و گوشی های موبایل
ترجمه
کانون ديده بانان زمين: فرزانه رحیمی
آزمایش بر روی
مادر بورد در لپ تاپ ها نشان می دهد این مواد شیمیایی سمی کاهش یافته ولی هنوز
حذف نشده است .
تحقیقات ما بر
روی لپ تاپ ها نشان می دهد که کارخانه دار ها حذف مواد سمی را بتدریج در سال
گذشته شروع کرده اند ، ولی هنوز راه درازی برای حذف سایر مواد سمی مانند پی وی
سی ، مواد بازدارنده آتش (BFRS) ، مواد شیمیایی بکار رفته جهت بالا بردن
انعطاف پلاستیک (Phthalates) وجود دارد.
ما هیجده لب تاب
را از شرکتهای Acer,Apple , Dell, HP, Sony, Toshiba در چهارده کشور اروپایی
،امریکایی وآسیایی خریداری کرده و آنها رابرای تجزیه وتحلیل به آزمایشگاه
مستقل وآزمایشگاه تحقیقاتی خودمان ارسال کردیم .
گزارش " بارگذاری
مجدد(reloaded) مواد سمی در کامپیوتر"، وجود
برم
در بیشتر از چهل درصد از کامپیوترهای مورد آزمایش قرار گرفته را نشان می دهد،
که بیشتر تر از ده درصد وزن آنها را شامل می شود.در اجزای آزمایش شده ، لپ تاپ
های سونی کمترین میزان برم ، لپ تاپ های دل بالاترین میزان را شامل می شده است
.(
برم
اثرات بسیار مخربی بر سلامت انسان دارد ازجمله باعث اختلال در سیستم عصبی شده و
اثرات سوء برمسائل ژنتیکی وارد می کند)
پی وی سی در 44
درصد مواد مورد استفاده در روکش پلاستیکی سیم های داخلی و کابلهای خارجی بکار
رفته است . لپ تاپ های Acer ,HP بالاترین میزان Phthalates بکار رفته در
کابلهای برق را داراست .
قبل از قانون
اتحادیه اروپا در مورد موادخطرزای بکار رفته در وسائل الکتریکی که بنام ROHS
(دستورالعمل ممنوعیت
استفاده از مواد خطر زا که در سال 2003 مورد قبول اتحادیه اروپا قرارگرفت ودر
اول جولای 2006 اجرائی شد)
می باشد، گزارش جدید تحقیقات ما در مورد مواد سمی درباره لپ تاپ های فروخته
شده در سال 2006 پیگیری شد. با انجام دستورالعمل ROHS کارخانه دار های تولید
کامپیوتر، بطور موثری میزان استفاده از سرب ، کادمیوم ، جیوه ،BFRS را کاهش
دادند.
اخبار خوبی وجود
دارد که این تغییرات بوسیله تمام شرکتها ونه تنها برای بازار اروپائی که یک
حداقل الزام قانونی را هم رعایت می کنند ،انجام می شود.
تجزیه وتحلیل نشان
می دهد ، اغلب برای هر کدام از اجزاء ترکیبی از برم و پلاستیک پی وی سی ،
ترکیبات مشابهی جدا ازاین مواد شیمیایی می تواند در لپ تاپ های دیگر وجود
داشته باشد.
اولین کامپیوتر
بدون مواد شیمیایی سمی
در تئوری با ترکیب
اجزای ماشین های مختلف ، می توان اولین کامپیوترها ی عاری از مواد سمی شیمیایی
را تولید کرد. سئول این است که اولین شرکتی که قدم در این راه می گذارد چه کسی
خواهد بود؟
بنا بر اظهار نظر
Zeina Alhajj از مبارزین بین المللی بر علیه مواد سمی عضو گرین پیس ،با وجود
اینکه سطح مواد شیمیایی سمی بکار رفته در اجزا لپ تاپ هانباید از سطح
استانداردارهای اروپا یی تجاوز کند،ولی هنوز عدم کاربرد سایر مواد شیمیایی
خطرزا درلپ تاپ ها بصورت مقررات درنیامده است . هدف گرین پیس نیز بطور کلی حذف
مواد سمی در کارخانجات تولید کامپیوتر هاست.
نتایج نشان می دهد
که اجرای قانون در یک ناحیه می تواند حتی در کشورهائیکه هنوز به این مسئله جواب
نداده اند موثر واقع شود. دکتر کوین بریدن از محققیق آزمایشگاهی گرین پیس که
تجزیه وتحلیل نمونه ها را بررسی نموده وگزارش تهیه کرده بود، اظهارمی دارد:
هرچند که حتی در کشورهائیکه این قوانین وجود دارد، کنترل مواد شیمیایی خطر زا
را رد می کنند، بطورکلی این قوانین با هدف حمایت از بهداشت ومحیط زیست انسان
است و مواد خطرزا را ردیابی می کند.
ما از سال 2004به
تمام شرکتهای کامپیوتری در رابطه با تهیه گزارش حذف مواد شیمیایی سمی فشار
آورده ایم .
آنها برنامه های
مدونی برای حذف این مواد تا سال 9/2008
(به استثنای شرکت HP )
از تمام محصولاتشان دارند.این طرحها بخشی ازرتبه بندی در راهنما ی وسائل
الکترونیکی سبز Guide to Greener Electronics است.رتبه بندی براین اساس است که
آیا در کامپیوترتولیدی این شرکتها از PVC وBFRs استفاده شده است یانه که
بالاترین رتبه را شرکت سونی وبعد توشیبا داشته است.شرکت Apple در حال پیشرفت
بوده اما شرکتهایی مانند Dell,HP, و Acer هنوز باید خیلی کار کنند.
مواد شیمیایی سمی
بکار رفته در گوشی های موبایل
آزمایش های علمی
انجام شده توسط گرین پیس نشان داد که گوشی های تلفن آیفون Apple محتوی مواد
شیمیایی خطر زاست .
در ماه می
استفن جابس رئیس
اپل
می گوید اپل سرآمد است و یا اینکه بزودی سردمدار اغلب رقیبان
خوددر مورد رعایت مسائل زیست محیطی خواهد شد. گرین پیس درماه جون زمانیکه ایفون
اپل به بازار آمد وادعای سبز بودن داشت تحقیقاتی انجام داد وخلاف آن مشاهده
شد.بطوریکه تلفن جدید خریداری شده به آزمایشگاه تحقیقاتی در انگلستان فرستاده
شد . تجزیه وتحلیل ترکیبات سمی
برم
BFRs ومواد خطرزا PVC را نشان داد . در این مورد هزاران مقاله وجود دارد
بعضی از آنها در مورداعتبارنامه های زیستمحیطی تلفن ها بحث می کنند.
آزمایشگاه علمی
مستقل اجزای داخلی وخارجی 18 مورد از تلفن های را آزمایش کرده اندکه در نصف
آنهاوجود ترکیبات برم را نشان می دهد، ازجمله آنتن تلفن که ده درصد کل وزن
برد مدار قابل انعطاف را تشکیل می دهد. مخلوط مواد سمی Phthalates
(مواد شیمیایی برای بالا بردن
انعطاف پلاستیک) به
میزان 1.5 درصد برای ساخت روکش کابلهای PVC گوشی های تلفن موبایل بکار می رود.
بنا بر اظهار نظر
Zeina Alhajj ، استفن جابس در مورد ساخت تلفن ها یش که اولین مرحله برای
رسیدن به محصولات سبر اپل است به خطا رفته است .به نظر می رسد که اپل ، راه
درازی برای رسیدن به صنعت الکتریکی سبز، نسبت به رقیبانش مانند نوکیا که گوشی
های تلفن همراه عاری از مواد PVC تولید می کند ، دارد.
دکتر دیوید
سانتیلو دانشمند ارشد آزمایشگاه های گرین پیس اظهارنمود: دو نوع از
موادPhthalate بکار رفته به میزان بالا درکابلهای گوشی های تلفن ، به علت
تاثیر گذاری در نیروی جنسی پستانداران در کلاس دوم طبقه بندی انجام شده در
اروپا از نظر مواد سمی تاثیر گذار در تولید مثل، جای گرفته است . نه تنها
استفاده از این مواد در گوشی های موبایل باید حذف شود حتی بکارگیری آن در اسباب
بازیهای ووسایل مورد استفاده بچه نیز قدغن شود. همجنین با جدا سازی قطعات دیگر
مشخص شد که باطری تلفن ها ، چسب ها ومواد لحیم بکار رفته در هند ست ها نیز
مشکل دارد . ممانعت از تعویض باطریها وجداسازی آنها از زباله ها ویا انهدام
آنها بسیار مشکل است در نتیجه به حجم زباله های الکتریکی اضافه می شود.
در پشت رقابت
سونی اریکسون
وموتورلا بطورکلی عاری از PVC بوده و محصولات نوکیا نیز در بازار بدون استفاده
از BFR است .رقیبان اپل مواد بسیار سمی دیگر را نیز شناسایی کرده اند که در
آینده تحت قوانین مقتضی حذف می شود.دو شرکت یاد شده سیاستهای برگشت به عقب را
بهتر از اپل درک کرده و بازنگری واز بین بردن تلفن ها را پذیرفته اند. بدین
ترتیب
منابع ذخیره شده و موبایل های
قدیمی دور انداخته نشده وکوهی از زباله های الکتریکی E-Waste به آسیا سرازیر
نمی شود.
در ماه آینده
شرکت اپل باید مدلی را به بازار اروپا عرضه کند که به همان سبزی (رعایت مسائل
زیست محیطی) محصولات سونی اریکسون ، نوکیا وموتورلا باشد. فقط در این صورت است
که صحت سخنان استفن جابس را در مورد اپل سبزرا می توان باورکرد
15
-23-October 2007 greenpeace
*****
اين صفحه را براي دوست خود بفرستيد
