و داع با ارژنِ پریشان
ارژن و پریشان ذخیرگاه
زیستکره با دو تالاب بین المللی در آستانه تخریب های بنیادی
دنباله مطلب
4- ایستگاه
تحقیقاتی گوزن زرد ایرانی و گفتگوی اعضای کانون دیده بانان زمین با محیط
بانان
در گفتگوی
اعضای کانون دیده بانان زمین با محیط بانان " ایستگاه تحقیقاتی گوزن زرد "
( Cervus Dama Researev
Station در ذخیره گاه
زیستکره ارژن و پریشان آقایان محمد رضا جمشیدی و محسن جمشیدی اظهار
داشتند :
" این منطقه
به مساحت 160 هکتار از سال 1372 با فنس سیمی محصور شد . ما 5 نفر محیط بان
هستیم که از منطقه محافظت می کنیم. در سال 1372 تعداد 19 رأس گوزن زرد
ایرانی از دشت ناز ساری به این منطقه آورده شد که امروز تعداد آنها به 38 راس
رسیده است. "
در فاصله سال
های 1356 تا 1372 طی چند مرحله عملیاتی 127 راس گوزن زرد از دشت ناز زنده گیری
شد و به مناطق مختلف فرستاده شد از آنجمله 19 راس آن را به منطقه میان
کتل ذخیرگاه زیستکره ارژن و پریشان آورده می شود.
محیط
بانان اظهار داشتند : " امسال 5 گوزن تلف شدند . دامپزشک از شیراز آورده
شد ولی علت مرگ گوزن ها معلوم نشد." در مورد مناسب بودن منطقه به عنوان
زیستگاه گوزن زرد ایرانی پاسخ داده شده : " در هر حال اینجا نسبت به زیستگاه
های اصلی این گوزن ها ( دز و کرخه ) سرد تر است و گوزن در مناطق گرمسیری بیشتر
عادت دارد . محیط بانان تاکید داشتند تا کنون هیچ گوزنی بر اثر سرما در اینجا
تلف نشده است . ولی این محدوده به گونه ایست که هیچ پناهگاه طبیعی
( سر پناه برای گوزن ها )
ندارد . اگر اینجا یک تیم دامپزشکی قوی داشته باشد قطعاً رشد گوزن ها و تکثیر
آنها بهتر خواهد بود . " در پاسخ به چگونگی تغذیه گوزن ها گفته شد : " خوراک
گوزن ها یونجه است که از روستا های اطراف می گیریم و به شکل دستی تامین
علوفه می کینم. " از وضعیت شکار پرسیده شد که در پاسخ اظهار داشتند : " شکار
در این محوطه کاملاً ممنوع است و هیچ موردی در خصوص شکار گوزن و غیره نداشتیم
البته یکی از تهدید ها برای گوزن
ها ، روباه ها هستند که بچه گوزن ها را شکار
می کنند . ولی در بقیه منطقه حفاظت شده( ارژن و پریشان ) اولاً نیرو برای مراقبت
نداریم .بعلاوه در روز های چهار شنبه شکار آزاد است و شکارچیان بیشتر کبک
شکار می کنند ." در پاسخ به تنوع پوشش گیاهی گفته شد :
" تیپ غالب بلوط
است همراه با بادام کوهی و کیالک.

IRAN
Biosphere Reserve-(Arjan & Parishan
ذخیره گاه زیستکره ارژن
و پریشان منطقه
امن
(
ایستگاه تحقیقاتی گوزن زرد ایرانی)-عکس
: طیبه موسوی

IRAN Biosphere Reserve-Arjan
& Parishan
ذخیره گاه زیستکره ارژن
و پریشان -
منطقه امن
-عکس
: طیبه موسوی بهمن 86

گوزن زرد ایرانی
5-
نگاهی به دو
ارزش فرهنگی در دل ذخیره گاه زیست کره
در
بازدیدی که از این ذخیره گاه زیستکره داشتیم با دو بنا با حال و هوایی متفاوت
روبرو شدیم که به علت عجین بودن آنها با طبیعت منطقه جلوه گاهی از طبیعت و
فرهنگ را به نمایش گذاشته بود :
کاروانسرای
میان کتل
در منطقه
ای به نام میان کتل و در کنار راه قدیم کازرون ، بقایای کاروانسرایی
قرار دارد به نام " میان کتل " که بین مردم به کاروانسرای شاه عباسی معروف
است. این کاروانسرا بر روی تپه ای مشرف به دشت برم(
Dasht –e barm )
قرار گرفته است . در محوطه حیاط این کاروانسرا درختان بادام کوهی و همچنین
گیاهانی که از لابلای شکاف و طاق نما ها بیرون زده بود زیبایی شگفتی از غروب
پاييزي را نمايش مي داد . تصاویر زیر نماهایی از این کاروانسرا را نشان می دهد
.

ذخیره گاه زیستکره ارژن
و پریشان
- عکس
: نسرین دخت خطیبی- بهمن 86
کاروانسرای میا نکتل و چهره پاییزی طبیعت شگفت انگیز ارژن
IRAN Biosphere Reserve
-Arjan & Parishan

ذخیره گاه زیستکره ارژن
و پریشان-
کاروانسرای میا نکتل،
نمایی از درب اصلی
- عکس
: نسرین دخت خطیبی
IRAN Arjan &
Parishan Biosphere Reserve

ذخیره گاه زیستکره ارژن
و پریشان -کاروانسرای میا نکتل
- عکس
: نسرین دخت خطیبی- بهمن 86
IRAN Arjan &
Parishan Biosphere Reserve

ذخیره گاه زیستکره ارژن
و پریشان
-
دیوار و برج کاروانسرای میا نکتل- عکس
: نسرین دخت خطیبی
IRAN Biosphere Reserve
( Arjan &
Parishan

ذخیره گاه زیستکره ارژن
و پریشان
-کاروانسرای میا نکتل ، دبده بانان زمین بر
بالای بام کاروانسرای
IRAN Arjan &
Parishan Biosphere Reserve
- عکس : نسرین دخت خطیبی -
بهمن 86
در مورد
ویژگیهای این بنا در در وبلاگ " مرز پر گهر " آمده است :
" بنا
دارای پلانی به شکل مستطيل است و یا ذوزنقه ای با ابعاد متفاوت که حدوداً 3500
متر مربع وسعت دارد و از این مقدار 2500 متر مربع زیر بنای اطاق ها و بخش هایی
است که در اطراف حیاط مرکزی آن قرار دارد این بنا مانند بسیاری از کارونسرا های
کوهستانی برای امنیت تنها دارای یک در ورودی است که در ضلع جنوبی قرار دارد .
بنا از نظر معماری به صورت چهار ایوانی است با حیاط مرکزی ساخته شده است . در
مرکز اضلاع شرقی و غربی دو حجره بزرگ و همچنین 2 حجره کوچک در هر دو سوی این
قسمت ها قرار دارد . در اضلاع شمالی و جنوبی نیز چهار حجره کوچک وجود دارد .
اصطبل نگهداری احشام نیز در بخش جنوب غربی آن قرار دارد که از طریق دالانی وسیع
به محل ورودی مکان متصل می شود . آب انبار این بنا نیز در ضلع شمالی آن قرار
دارد که در این قسمت نیز با حوضچه ای تمام سنگی بر خورد می کنیم
در قسمت
جنوب شرقی نیز مکانی قرار دارد که دیواره های آن تماماً سنگ مالون است و
متاسفانه بخش های زیادی از آن فرو ریخته . از آنجا که این بخش دارای تزینات و
مصالح خاص خود بوده وهمچنین دیدی بسیار زیبا نسبت به منطقه دشت برم داشته وبه
احتمال زیاد به عنوان بهار خواب مورد استفاده قرار می گرفته است.
از نکات
قابل توجه دیگر در این کاروانسرا می توان به استفاده از سنگ مارن ( مالون ) در
نمای بیرونی و داخلی وموارد تریینی بسیاری همچون طاقچه های گچبری شده متعدد ،
ناودان های سنگی ، سنگبری های تزیینی ، طاقچه های سنگی و اشاره نمود در بالای
در ورودی سنگبری زیبایی به شکل نوع خاصی از" ترنج ایرانی " جلوه گر است .
کاروانسرای میان کتل پانزدهمین اثر شهرستان کازرون بود که در سال 1379 و با
شماره 3668 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید . "
پیر کُلخنگی مظهر
تلفیق باور ها و طبیعت
در محدوده
دشت برم مقبره و گورستانی متروکه و قدیمی وجود دارد که به " پیر کُلخنگی " یا
" پیر بنکی " معروف است .( کُلخنگ نام گونه درختی بنه است
Pistacia atlantica)
نام و شجره کسی که در آنجا دفن شده برای ما روشن نشد . اما شگفتی و معروفیت این
مقبره از آن روست که از بالای اطاقکی که سقف گنبدی دارد ، ساقه های درخت کلخنگ
بیرون زده است و ریشه ها و تنه اصلی درخت از نظر پنهان است. گویی هنگام ورود به
اطاقک مقبره، وارد تنه درخت می شوی و وقتی در اطاقک هستی بالای سرت شاخه ها و
برگ ها خود نمایی می کنند . این ویژگی موجب شده است که اهالی ، این منطقه را به
عنوان زیارتگاه مورد توجه خاص قرار دهند، از تکه پارچه هایی که به عنوان دخیل
در پشت بام گنبد به درخت گره زده شده بود می توانستی حدس بزنی که زوار زیادی به
این محل آمد و رفت دارند .
قبرستان
متروکه پشت بنای پیر کلخنگی دارای سنگ قبر هایی با اشکال عجیب و نوشته و تصاویر
مختلف و نیز سنگ چین هایی به عنوان سنگ قبر بود به علاوه تک درختان کناری
Ziziphus Lotus
که می توان آنها را بازمانده جنگل های کناری دانست که روزگاری در محدوده پریشان
وجود داشته اند. این تک درختان کنار به برکت احترام به قبرستان در امان
مانده اند .

ذخیره گاه زیستکره ارژن
و پریشان - عکس
: نسرین دخت خطیبی - بهمن 86
گنبد
مقبره پیر کلخنگی و قبرستان متروکه پشت آن

ذخیره گاه زیستکره ارژن
و پریشان-
گنبد مقبره پیر کلخنگیعکس
: نسرین دخت خطیبی - بهمن 86
IRAN Arjan &
Parishan Biosphere Reserve

IRAN Arjan &
Parishan Biosphere Reserve
(Pistacia atlantica
ذخیره گاه زیستکره
ارژن
و پریشان
-
درخت
"کُلخنگ"
عکس
:مینا محبوبی - بهمن 86

ذخیره گاه زیستکره ارژن
و پریشان
- درخت
"کُلخنگ"Pistacia
atlantica
عکس
: نسرین دخت خطیبی
IRAN Biosphere Reserve(Arjan &
Parishan

ذخیره گاه زیستکره ارژن
و پریشان-
سنگ مقبره
پیر کلخنگی- عکس: نسرین دخت خطیبی
- بهمن 86
9
از 10
ادامه
اين صفحه را براي دوست خود بفرستيد