کانون
دیده بانان زمین در بررسی180 منطقه حفاظت شده در اکوسیستم های کوهستانی و
تالابی
ثابت می کند که حفاظتی بودن این مناطق دروغی
بیش نیست
ناحیه
سه –
بررسی
30
منطقه به اصطلاح حفاظت شده
در
پیوند گاه
کوهستانی البرز و زاگرس
در
حوزه های
ارومیه ، ارس ، قزل اوزن ، زاب
گزارش تحقیقی- خبری ازکانون
دیده بانان زمین: نسرین دخت خطیبی
کارشناس جغرافی و پژوهشگر جغرافیای طبیعی ایران با
همکاری مینا محبوبی و فرشته موثق نژاد- اسفند 1395
در تقسیمات کانون دیده بانان زمین، ناحیه سه
این گزارش در بر گیرنده30 منطقه حفاظت شده واقع در ابر سازه های آب ساز طبیعی
چهارحوزه ارومیه، ارس ، قزل اوزن و زاب در پیوند گاه پیکره کوهستانی البرز و
زاگرس است این سی منطقه حفاظت شده با
مساحت یک میلیون و 703هزار و 868 هکتار
سهم ده درصد
را نسبت به مساحت مناطق چهارگانه حفاظتی کل کشور دارن که
در برگیرنده
3
پارک ملی(دریاچه
ارومیه - ارسباران- کنتال)
4
پناهگاه حیات وحش(
کیامکی- کانی برازان- انگوران- دشت سوتاو حمامیان )
4
اثر طبیعی ملی
( قله سبلان- فسیلی مراغه -
غارسهولان- غاریخکان )
19
منطقه حفاظت شده
(مغان-ارسباران-
دیزمار-مَراکان- علمدارداغی- تالاب نوروز لو- سهند- صوفی چای- تالاب قوری گل-
یاری قاری- بزقوش-كاغذ كنان- سرخ آباد-آق داغ- عبدالرزاق- چاراويماق- انگوران-
بیجار- میر آباد)
گفتنی است این
30
منطقه از بعد اداری-
سیاسی در محدوده استان های اردبیل ،آذربایجان
شرقی، آذربایجان غربی،
زنجان وکردستان می باشند .
این سی منطقه حفاظت شده در
برگیرنده اکوسیستم های بسیار متنوع کوهستانی ، تالابی، دشت های بلند میانکوهی
و....است که طی هزاره ها غنی ترین بستر های زیستی را در این بخش از ایران زمین
مهیا کرده اند و این زیست بوم غنی ، خاستگاهی می شود برای تبلور تمدن و فرهنگ
و سهیم در شکل بخشیدن به هویت زیستی این بخش از ایران عزیزمان .بنابر این این
سی منطقه دربرگیرنده شاخص ترین نمود های این بستر های یگانه از ابعاد طبیعی
و تاریخی است چون
دریاچه ارومیه –کوهستان باشکوه ارسباران با جنگل های هیرکانی و
ارسبارانی-آتشفشان خاموش سهند- آتشفشان خاموش سبلان -رودخانه باشکوه ارس- بزرگ
رودخانه پر پیچ و خم قزل اوزن - غار اعجاب برانگیزسهولان- نهشته هاي فسيل دار
مراغه-
قلعه بابک- قلعه کلهر-پل خدا
آفرین -محوطه تاریخی تخت سلیمان - دهکده سنگی کندوان-بیش
از بیست محوطه باستانی
، و.....
36 درصد
از مساحت این سی منطقه،جزو تعهدات
حفاظتی بین المللی دولت ایران به جهان است.
یعنی اینکه این مناطق حفاظت شده علاوه بر ارزش زیستی برای نسل های کشور،
دارای ارزش های زیستی جهانی برای بشریت هم هستند که این امر حکومت ایران را به
همه کشور های جهان متعهد می کرد و می کند تا برای حفظ
تنوع زیستی زمین، در حفاظت آنها بکوشد. گفتنی است از زمانی که مجلس این
تعهدات را مصوب و به دولت ابلاغ می کند آنها حکم قانون را پیدا کرد ه و همه
متعهد به اجرای آن هستند و نقض آن یعنی نقض قانون ! متاسفانه شواهد ذکر شده در
همین گزارش ،گویای آن است که دولت ایران به این تعهدات بین المللی پای بند
نبوده و در واقع قوانین را نادیده گرفته است. این مناطق حفاظتی با ارزش بین
المللی عبارتند از
*-ذخیره
گاه زیستکره دریاچه ارومیه و تالاب بین المللی دریاچه ارومیه
*-ذخیره
گاه زیستکره ارسباران
*-تالاب
بین المللی
قوری گل
*-تالاب
بین المللی
کانی برازان
*-تالاب
بین المللی
دریاچه
قوپی
*-تالاب
بین المللی
شورگل ،یادگارلو،
درگه سنگی
اما این بستر های مهم زیستی و میراث های
طبیعی –فرهنگی نسل ها که دستکم به لحاظ حفظ بنیان های آب و خاک می بایست از
بالاترین درجه حفاظتی بر خوردار می شدند ، آنهم با وجود میلیاردها دلار نفتی که
در این سالها عاید دولت ها شده بود !!! مورد چنان بیدادی قرار گرفتند که واژه
"توسعه
تخریب"کمترین
ویژگی برای آن است !!! بارزترین نمونه این توسعه تخریب ، داغان کردن
ابر سازه های آب ساز طبیعی دریاچه ارومیه برای سد سازی و در نتیجه خشکاندن این
دریاچه بازمانده از تاریخ طبیعی ایران زمین که سر تیتر یکی از فاجعه بار ترین
اخبار زیست محیطی جهان در سالهای اخیر شد.
کانون دیده بانان زمین برای
شناخت بیشتر ازشاخص های محیط طبیعی این مناطق حفاظت شده و عوامل دست
اندازی و تخریبی آنها ، این مناطق حفاظت شده
را با توجه به بحران
آبی این منطقه آنها را
در قالب
چهار حوزه آبریز
مورد
بررسی قرار داده است که عبارتند از :
ناحیه سه-1-
دریاچه ارومیه و مناطق حفاظت شده واقع در حوزه آبریز دریاچه ارومیه
شامل 13 منطقه به مساحت 792 هزار و 589 هکتار .
در برگیرنده
یک
پارک ملی
(
دریاچه
ارومیه )
،
2
پناهگاه حیات وحش
( کانی برازان و
دشت سوتاوحمامیان) 3
اثر طبیعی ملی
(قله سبلان،فسيلي مراغه، غار
سهولان)
7
منطقه حفاظت شده(سهند،صوفي
چاي،تالاب بین المللی قوری گل، سد نوروزلو،ياري قاري(کوه سبلان) ،بزقوش، عبدالرزاق(زیویه
)
.
ناحیه سه-2-
مناطق حفاظت شده واقع در حوزه آبریز رودخانه ارس
شامل
8 منطقه حفاظت شده
به مساحت 403 هزارو 797 هکتار.
دربرگیرنده
2پارک
ملی(ارسباران
وکنتال)یک
پناهگاه حیات وحش(کیامکی)5
منطقه حفاظت شده( ارسباران، مَراکان
، ديزمار، علمدار داغي، مغان)
ناحیه سه-3-
مناطق حفاظت شده واقع در حوزه آبریز رودخانه قزل اوزن
شامل
8
منطقه حفاظت شده
به مساحت 496047 هکتار.
دربرگیرنده یک
پناهگاه حیات وحش(انگوران)
یک اثر طبیعی ملی
(غار یخکان)
7 منطقه حفاظت شده(كاغذ
كنان، آق داغ ، سرخ آباد ، انگوران ، چاراويماق ،
بیجار
)
ناحیه سه
-4-
مناطق حفاظت شده واقع درحوزه آبریز رودخانه
زاب از حوزه های رودخانه های مرزی
شامل یک منطقه
حفاظت شده
(
امیر آباد
) با
مساحت 11 هزارو 435 هکتار
ناحیه سه -1
ذخیره گاه زیستکره
، تالاب بین المللی
و پارک ملی
دریاچه
ارومیه
و
12
منطقه حفاظت شده واقع
در ابر سازه های آب ساز طبیعی
حوزه
آبریز دریاچه
ارومیه
در تقسیمات کانون دیده بانان زمین،
ناحیه سه -1
با
مساحت 792 هزارو 589 هکتار
شامل
ذخیره گاه زیستکره ، تالاب بین المللی
و پارک
دریاچه ارومیه
و
12
منطقه حفاظت شده واقع درحوزه
آبریز دریاچه ارومیه شامل:
منطقه 1-پناهگاه حیات وحش
تالاب بین المللی
کانی برازان- منطقه
2-منطقه حفاظت شده
نوروزلو-
منطقه 3-منطقه
حفاظت شده
سهند-
منطقه 4-منطقه
حفاظت شده
صوفی چای
منطقه 5-
منطقه حفاظت شده
تالاب بین المللی
قوریگُل-
منطقه 6- اثر طبیعی
ملی
فسيلي مراغه
منطقه 7-
اثر طبیعی ملی
قله
سبلان-
منطقه 8-
منطقه حفاظت شده
ياري
قاري( کوه سبلان)
منطقه
9-منطقه حفاظت شده
بزقوش-منطقه
10-
پناهگاه حیات وحش
دشت سوتاو حماميان- منطقه 11-
اثرطبیعی ملی
غار
سهولان- و
منطقه 12-
منطقه حفاظت شده
عبدالرزاق(زیویه)
.
شایان ذکر است
که
68 درصد از مساحت
مناطق حفاظت شده ناحیه سه -1 جزو
تعهدات حفاظتی بین المللی دولت ایران به جهان است
نقشه
موقعیت ذخیره گاه زیستکره ، تالاب بین
المللی و پارک ملی دریاچه ارومیه و 12 منطقه
حفاظت شده
واقع در حوزه آبریز دریاچه ارومیه
ناحیه سه-ص1
از 14
ادامه
صفحه اصلی
